Anti Lag System (ALS)

[moments]

Yakın zamanda yarış seyretmeye gitmiş olan yada televizyondan detayları kaçırmayacak şekilde izleme alışkanlığı olan arkada$larımız , Ralli araçlarının özelikle bir viraja yaklaşırken girdikleri frenaj esnasında çıkardıkları ‘Çat – Pat' sesleri farketmiş olmalılar Konunun detayı bilinmediğinde kolaylıkla ciddi bir arıza olarak algılanbilecek ve patlamayı andıran sesler çıkaran sistem, aslında Ralli araçlarının son yıllarda ürettiği en verimli sistemlerden biri : Anti Lag, yani Gecikme Önleyici sistemdir

Turbo araçların normal beslemeli araçlara göre çok daha fazla güç üretebilmelerinin nedeni, bildiğimiz gibi Turbo ile aracın emme manifolduna, doğal yöntemle emebileceğinden daha fazla miktarda hava basılması ve buna göre de fazla yakıt verilebilmesidir Bu sayede motorun birim zamanda içine alabileceği hava/yakıt karışımı artacağı için üreteceği güç de suni bir yöntem ile artırılmış olur Ancak Turbo ünitesinin de kendine göre bazı sıkıntıları vardır : turbonun üretebileceği güç motorun devri arttıkça artar, azaldıkça da azalır – yani düşük devirlerde perfromans düşüktür

Alt devirlerdeki cansızlık sorunu motorun belli devirlere çıkmadan egzoz ve emme pervanelerini yeterince hızlı döndürememesinden kaynaklanır ve genellikle kullanıcının gaza basmasından belirli bir süre sonra gücü hissetmesine, yani gücün gelmesinde bir ‘gecikme' yaşamasına neden olur Bu sorun özellikle cadde versiyonu Turbo araçlarda küçük çaplı ve küçük hacimli turboların kullanılması ile çözülmeye çalışılır

Yarış araçlarında ise maximum beygir gücü, motorun reaksiyon süresinden daha önemli olduğu için büyük boyutlarda turbolar kullanılır Dolayısı ile yarış araçlarındaki turbo gecikmesi sorunu çok daha büyük olur

İşte bugünkü konumuz ALS sistemi bu güç gecikmesi sorununu çözmek üzere tasarlanmış bir sistemdir Sistemin esası, ateşleme anını geciktirmeye, yada yaygın tabiri ile ‘rötara çekmeye', bu noktada da karışımın yanmadan zenginleştirilmesine dayanmaktadır

Sürücü ayağını gazdan çektiği anda beyin aracın ateşleme avansını büyük ölçüde geciktiriyor, yani hava/yakıt karışımını özellikle ateşlemiyor Bu sayede sürücü gaza basmadığında yanma odasının içindede patlamamış hava/yakıt karışımının birikmesi sağlanıyor

Sonunda, tam eksoz subabı açılmak üzere iken ( piston yaklaşık üst ölü noktayı büyük ölçüde geçmiş iken ) buji karışımı ateşlediğinde biriken gazlar, çoktan yanma odasını terketmeye başlamış oluyor ve tam bu noktada yanmaya başlayan gazlar büyük ve anlık bir ısı artışı ile yüksek bir hızla yanma odasından çıkıp eksoz kanalı üzerindeki turbo'nun pervane kanatçıklarına çarpıyor İşte dışarıdan şiddetli patlamalar şeklinde duyduğumuz Çat – Pat sesleri bu esnada çok sıcak olan eksoz kanallarının çeperlerine çarparak patlayan hava yakıt karışımının çıkardığı seslerden oluşuyor

Bu sayede sürücü ayağını gazdan çektiği anlarda, yani eksoz basıncının düşmesi gerektiği anlarda bile motorun eksoz tarafında yüksek basınç tutulmuş ve Turbo'nun pervanesinin yavaşlaması önlenmiş oluyor